Besluitvorming als machtsspel
Het gevaar van politisering

Datum: woensdag 7 juni 2023
Leerlijn: Goed Bestuur
Spreker: Martin Hetebrij

Er is maar één proces dat de samenwerking van mensen tot een organisatie maakt: het besluitvormingsproces. Binnen dat proces maken mensen plannen, reageren ze op problemen en veranderingen in de omgeving. Ze kunnen er laten zien wat ze kunnen en vinden, wat ze willen of betwijfelen. Het resultaat van dat proces geeft richting en zichtbaarheid aan wat mensen samen willen en kunnen, aan wat ze samen bedenken en maken.

Organisaties zijn plaatsen waar mensen een groot deel van hun leven besteden aan het bedenken, maken en uitvoeren van dingen en diensten. Ze doen er wat ze kunnen of contractueel moeten, waar ze goed in zijn, waarvoor ze hebben geleerd. Ze leveren er een individuele bijdrage aan een gezamenlijk resultaat, waarvoor ze behalve geld ook waardering en erkenning terugkrijgen. Die bijdrage bestaat niet alleen uit bruikbare kennis en vaardigheden, maar ook uit wensen, ideeën en voorwaarden.

Om van al die individuele bijdragen een gezamenlijk resultaat te maken, moeten mensen niet alleen hun bijdrage kunnen leveren, ze moeten ook de bijdragen van anderen kunnen accepteren. De gezamenlijk bijdragen moeten op de een of andere manier onderling worden vergeleken, gewogen en beoordeeld. In het eindresultaat zijn misschien niet de bijdragen van iedereen zichtbaar, ze moeten wel allemaal serieus overwogen zijn.

Besluitvorming is het proces dat binnen organisaties al die individuele bijdragen bundelt tot een gezamenlijk resultaat. Het moet zorgen voor de eenheid van handelen en denken, die organisaties maakt tot wat ze zijn.

Tijdens deze bijeenkomst heeft Martin Hetebrij de deelnemers een besluitvormingsmodel aangeboden met gebruiksaanwijzingen. Dit model is direct bruikbaar om besluitvormingsprocessen meer doordacht als besluitvorming te identificeren en te organiseren. Aanvullend hebben de deelnemers zicht gekregen op het grote belang op langere termijn van gereguleerde besluitvorming, als basis voor een organisatie die doet wat hij moet doen, en van mensen daarbinnen die met vertrouwen samenwerken. Tot slot hebben ze zicht gekregen op het belang van macht, op het gevaar van onbespreekbaarheid ervan, en op de mogelijkheid om juist via het open bespreken ervan die macht tot een positieve factor te maken, als aanvaard middel om structuur te geven en knopen door te hakken.

Het nieuwe boek van Martin Hetebrij - ‘Macht en politiek in besluitvorming’ - verschijnt in september 2023.

Belangrijkste inzichten van de deelnemers

• Duidelijk in structuur is randvoorwaarden.
• Potentiële rol van communicatie om macht te bespreken.
• Het onderwerp leeft onder de deelnemers.
• We kunnen altijd opnieuw beginnen.
• We willen onderdeel zijn van ….
• Het model past bij onze besluitvorming opleggers.
• Regie op besluitvormingsproces is belangrijk.
• Binnen verkregen ruimte, beslisproces wel inregelen.
• Het model.
• Consensus over besluitvorming.
• Er is veel potentie om besluitvorming binnen organisaties te verbeteren.
• Naast organogrammen ga ik zeker macht en besluitvorming in beeld brengen.
• Praktische invulling hoe besluitvormingsproces kan worden ingevuld.
• Filosofie is belangrijk, zo niet onmisbaar.
• Een routekaart voor een besluitvormingstraject is noodzakelijk.
• Hoe belangrijk het is om af en toe na te gaan hoe het besluitvormingsproces werkt.
• Besluitvormingsproces onderdeel sustainable governance.

Terug